به گزارش پایگاه تحلیلی خبری شهرستان گلپایگان؛ نشست سران شورای همکاری خلیج‌فارس در حالی روز گذشته در کویت برگزار شد که از قبل پیش‌بینی می‌شد، نتیجه آن چندان باب میل رهبران سعودی نباشد. در این راستا، مخالفت برخی کشورهای عضو این شورا با دیدگاه‌های برتری‌طلبانه سعودی‌ها، یکی از مهم‌ترین شکاف‌ها را در تاریخ شورای همکاری در میان اعضا پدید آورده است.
رؤیای عربستان سعودی برای تشکیل اتحادیه‌ای متشکل از کشورهای عربی منطقه، نتوانسته موافقت برخی از کشورهای عضو شورای همکاری را با خود همراه کند و مسائلی از جمله اختلاف‌نظر‌ها درباره ایران، مصر و سوریه، سبب فاصله گرفتن اعضای این شورا از یکدیگر شده است.
بنا بر این گزارش، ملک عبدالله، پادشاه عربستان سعودی، دو سال پیش خواستار ایجاد اتحادیه‌ای منسجم‌تر میان عربستان، بحرین، کویت، قطر، عمان و امارات متحده عربی شد. با این حال، نه تنها این ایده تاکنون نتوانسته همراهی کشورهای نامبرده را جلب کند، بلکه در عمل سبب شکل‌گیری یکی از مهم‌ترین اختلافات میان آن‌ها شده است.
از چند روز مانده به برگزاری امسال شورای همکاری، دولت عمان با صراحتی غیرمعمول مخالفت شدید خود را با ایده تشکیل اتحادیه کشورهای عربی اعلام کرد. در این راستا، پس از آنکه یک مقام سعودی بار دیگر ایده ملک عبدالله را تکرار کرد، یوسف بن علوی بن عبدالله، وزیر خارجه عمان گفت: «ما به هیچ وجه موافق تأسیس اتحادیه نیستیم».
البته عربستان تلاش کرد خود را نسبت به این موضوع بی‌تفاوت نشان دهد. ترکی‌الفیصل، رئیس سابق سازمان اطلاعات عربستان گفت: «عمان کاملاً حق دارد دیدگاه خود را ابراز کند. من گمان نمی‌کنم این امر جلوی تحقق اتحادیه را بگیرد».
با این حال، دیپلمات‌های کشورهای منطقه می‌گویند، عمانی‌ها تنها مخالفان طرح عربستان نیستند، زیرا امارات و کویت نیز در جریان اجلاس سال گذشته شورای همکاری، ملاحظاتی را در این زمینه مطرح کرده‌اند.
رابرت جردن که در فاصله سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۳ سفیر آمریکا در ریاض بوده، می‌گوید: «شماری از کشورهای منطقه خلیج فارس، عربستان را همچون گوریلی در اتاق می‌بینند. هرچند آن‌ها مشترکات بسیاری با عربستان دارند، نمی‌خواهند زیر سلطه سعودی‌ها باشند… با توجه به دیدگاه‌های متفاوت آن‌ها درباره ایران و تا حدودی سوریه، یافتن زمینه‌ای مشترک در قالب یک سیاست خارجی مشترک دشوار است».
شورای همکاری خلیج فارس در سال ۱۹۸۱ و در اصل به ابتکار عربستان تأسیس شد تا به زعم خود، جلوی افزایش نفوذ ایران را در منطقه بگیرد؛ اما هم اکنون کشورهای قطر و عمان ضمن فاصله گرفتن با دیگر اعضا، در پی برقراری روابط نزدیک‌تر با ایران هستند. البته روابط عمان با ایران در سال‌های اخیر، همواره مثبت و رو به گسترش بوده؛ تا جایی که حتی گزارش‌هایی نیز درباره نقش این کشور در ایجاد تماس میان ایران و آمریکا منتشر می‌شود.
شادی حمید، پژوهشگر دفتر مؤسسه بروکینگز در دوحه می‌گوید: «من گمان می‌کنم تنش‌های بیشتری در میان اعضای شورای همکاری بروز خواهد کرد، زیرا ابراز تمایل ایران برای بهبود روابط با منطقه، تنش‌های جدیدی را میان کشورهای خلیج فارس به راه انداخته است. دلیل این امر نیز تفاوت سیاست‌های این کشور‌ها نسبت به ایران است».
به هر حال، مجموعه این عوامل، سبب شد در جریان نشست روز گذشته سران شورای همکاری در کویت، عربستان تند‌ترین واکنش خود را نسبت به مواضع عمان نشان داده و تهدید کند که کمک‌های مالی خود را به این کشور قطع خواهد کرد. این تهدید به ویژه پس از آن مطرح شد که عمان تهدید کرده بود در صورت تصویب طرح عربستان، به عضویت خود در شورای همکاری پایان خواهد داد.
به این ترتیب، به نظر می‌رسد دیپلماسی فعال ایران در برقراری روابط با کشورهای معتدل‌تر منطقه از یک سو و اختلاف سیاست‌های بنیادین در برخی حوزه‌ها میان اعضای شورای همکاری، تحقق رؤیاهای عربستان را با مانع جدی روبه‌رو ساخته که یکی از جدی‌ترین موانع ادامه کار واقعی این شورا را به وجود آورده است.
منبع:تابناک
