زیبا سامانی/ به گزارش دیار عالمان [1]، شهرستان گلپایگان در استان اصفهان یکی از مناطق غنی از نظر آثار باستانی و میراث فرهنگی ایران است. در میان گنجینه‌های تاریخی این منطقه، سنگ‌نگاره‌ها جایگاهی ویژه دارند. این آثار که بر صخره‌ها و کوه‌های اطراف حک شده‌اند، گواهی زنده بر تاریخ چند هزار ساله مردمانی هستند که در این سرزمین زیسته‌اند.
[2]
مهم‌ترین سنگ‌نگاره‌های گلپایگان در مناطقی همچون کوه چشمه سنگرز، کوه تیمره (نزدیکی روستای تیمره) و کوه گوگد دیده می‌شوند. این سنگ‌نگاره‌ها بر صخره‌های کوهستانی و بر سنگ‌های بازالتی و گرانیتی حک شده‌اند.
بر اساس پژوهش‌های باستان‌شناسی، برخی از این سنگ‌نگاره‌ها به هزاره چهارم پیش از میلاد بازمی‌گردند و برخی دیگر متعلق به دوره‌های تاریخی چون مادها، هخامنشیان، ساسانیان و اسلامی هستند.
موضوعات متنوعی در این نگاره‌ها دیده می‌شود، از جمله:
صحنه‌های شکار شامل مردان شکارچی با نیزه، کمان و سگ
نمادهای مذهبی مانند خورشید و حیوانات آیینی
نقوش انسانی با پوشش‌ها و ابزارهای خاص هر دوره
خطوط اولیه که پیش از ابداع خط میخی شکل گرفته‌اند
[3]
این سنگ‌نگاره‌ها تنها آثار هنری نیستند، بلکه سندهایی بی‌بدیل از تاریخ، فرهنگ، آیین‌ها و زندگی مردم باستان در منطقه گلپایگان‌اند. حفظ و معرفی آن‌ها، نقشی مهم در شناخت تاریخ کهن ایران‌زمین دارد.
قدمت:
بر اساس پژوهش‌های باستان‌شناسی، برخی از این سنگ‌نگاره‌ها به هزاره چهارم پیش از میلاد بازمی‌گردند. این بدان معناست که قدمت برخی از آن‌ها بیش از ۶۰۰۰ سال است. برخی نگاره‌ها نیز متعلق به دوران مادها، هخامنشیان، ساسانیان و حتی دوره اسلامی هستند.
[4]
موقعیت جغرافیایی سنگ‌نگاره‌ها:
مهم‌ترین سنگ‌نگاره‌های گلپایگان در مناطقی همچون کوه چشمه سنگرز، کوه تیمره (نزدیکی روستای تیمره)، و کوه گوگد یافت می‌شوند. این سنگ‌نگاره‌ها در ارتفاعات کوهستانی و بر سینه‌سنگ‌های بازالت و گرانیت حکاکی شده‌اند.