به گزارش ديار عالمان، گرانيهاي اخير در حوزه مواد غذايي موجب شده اين سؤال مطرح شود که آيا دولت بيخيال سفره مردم و توليد کالاهاي اساسي در داخل شده و بيشتر تمايل به افزايش واردات پيدا کرده است و آيا اگر اقتصاد مقاومتي جدي گرفته ميشد حالا در روز معارفه دولت جديد نيازي به واردات تخممرغ خارجي بود؟
نگاهي به آمار شاخص بهاي قيمت کالاها و خدمات نشان ميدهد افزايش قيمت خوراکيها و آشاميدنيها به شدت از ماههاي پاياني سال گذشته و در سال جاري رو به افزايش گذاشته و از شاخص کل قيمت کالاها و خدمات (شاخص تورم) فاصله معناداري گرفته است. با اين حال همزمان با روشن شدن تکليف دولت دوازدهم قيمت کالاهاي سفره مردم به خصوص گوشت، مرغ، سيبزميني و به تازگي تخممرغ (به عنوان اصليترين و پرمصرفترين کالاي سفره مردم) به طرز عجيبي رو به افزايش گذاشته است. همچنين آمار رسيده حاکي از آن است که بهاي مصرف تخممرغ در مردادماه امسال ۵۰ درصد نسبت به ماه مشابه در سال قبل افزايش يافته و رکورد زده است، در حالي که گوشت و حبوبات بيش از 20 درصد گران شده و روغن نيز با مجوز گراني سازمان حمايت به زودي افزايش قيمتي بالاتر از 20 درصد را تجربه خواهد کرد. اين در حالي است که اين کالا سهم بزرگي در سبد کالاهاي خانوارهاي دهکهاي متوسط به پايين را به خود اختصاص ميدهد. با اين حال نسخه آني هيئت دولت براي گراني تخممرغ برخلاف توافق با توليدکنندگان تخممرغ، وارد كردن آن از خارج است. اين در حالي است كه گفته ميشود مهمترين دليل افزايش قيمت تخممرغ در فصل گرما (که عليالقاعده در اين فصل قيمت تخممرغ کاهش مييابد) صادرات آن به قطر بوده است!
با اين حال، دليل هرچه باشد ناشي از دو کمکاري و ناتواني مديريتي دولت است که موجب شده هم واردات کالاهاي اساسي در سال جديد بيشتر شود و هم دولت دوازدهم معرفي كابينه خود را با واردات تخممرغ خارجي همزمان کند. به عبارت بهتر بيتوجهي به تحقق اقتصاد مقاومتي به خصوص در توليد کالاهاي اساسي و عملکرد ستاد تنظيم بازار دولت باعث شده تا اين سؤال در بين کارشناسان مطرح شود که دولت به سفرههاي مردم پس از پيروزي در انتخابات بيتوجه شده و به جاي اقتصاد مقاومتي به واردات گسترده روی آورده است.
چند هفتهاي است قيمت تخممرغ مانند ساير كالاهاي مصرفي افزايش يافته است. شنيدهها از افزايش صادرات به قطر حكايت دارد اما انجمن توليدكنندگان معتقد است كمبودي در بازار نداريم و مشكل اصلي در سيستم توزيع است كه مجوز واردات با كاهش ۲۵ درصدي تعرفه واردات و نیز کاهش 25درصدی تولید و خودداري ميادين ميوه و ترهبار از عرضه تخممرغ به نرخ دولتي، راه را براي سودجويان بازكرده است. هرساله در فصل تابستان به دليل كاهش تقاضا بازار با مازاد توليد تخممرغ مواجه ميشد اما امسال به دليل شيوع بيماريها و از بين رفتن مرغهاي تخمگذار، توليد ۲۵ درصد كاهش يافته، به طوري که قيمت هركيلو تخممرغ در مرغداريها از 4 هزار و 200 به 5 هزار و 200 تومان افزايش يافته است. همچنين آمار رسيده حاكي از آن است كه بهاي مصرفكننده در مرداد ماه امسال ۵۰ درصد نسبت به ماه مشابه در سال قبل افزايش يافته و ركورد زده است.
همچنين درخردهفروشيها نيز هر شانه تخممرغ 30 عددي ساده در تهران 12 هزار تومان تا 13هزار و 500 تومان و درميادين ميوه و ترهبار شهرداري تهران 11 هزار و 190 تومان است. رئيس هيئت مديره اتحاديه مرغ تخمگذار استان تهران درگفتوگو با «جوان» با بيان اينكه از دي ۹۵ به دليل شيوع آنفلوآنزا، حدود ۳۰ ميليون قطعه مرغ در كشور از بين رفته ميگويد: حدود ۷۵ درصد سالنهاي توليد تخممرغ خالي است و اين وضعيت در ساير استانها نيز ديده ميشود، همين مسئله دليل گراني تخممرغ است.
ناصر نبيپور، ميانگين قيمت هر كيلوگرم تخممرغ را در مرغداري 5 هزار و 100 تا 5 هزار و 200 تومان اعلام كرده و درباره دلايل افزايش قيمت اين محصول در بازار ميافزايد: از دي ماه ۹۵ به دليل شيوع آنفلوآنزاي فوق حاد پرندگان در كشور، ۱۳ تا ۱۴ ميليون مرغ معدوم شد. وي با اشاره به از بين بردن شعاع يك تا سه كيلومتري كانونهاي آلوده نيز ميگويد: در اين ميان مرغهاي پير نيز، مزيد بر علت شد و در مجموع حدود ۲۵ تا ۳۰ ميليون مرغ از بين رفت. هنوز اين خلأ در توليد پر نشده و همين مسئله باعث كاهش شديد توليد و ايجاد نابساماني در بازار تخممرغ شده است.
وي با انتقاد از عدم همكاري ميادين ميوه و ترهبار براي توزيع تخممرغ ارزان ميگويد: هفته گذشته با همكاري وزارت جهاد كشاورزي قرار شد اتحاديه، تخممرغ ارزان توسط ميادين ميوه و تره بار به دست مصرف كنندگان برساند اما به دليل سود پايين آن، ميادين از خريد و عرضه خودداري كردند و مصرفكنندگان همچنان با قيمت بالا اين كالاي مصرفي را خريداري ميكنند. نبيپور با انتقاد از عملكرد تنظيم بازاري دولت و تصميم اخير هيئت وزيران مبني بر صدور مجوز واردات تخممرغ ميگويد: هفتم مرداد در جلسهاي كه با مسئولان وزارت جهادكشاورزي برگزارشد توافق شد اتحاديه تخممرغ مورد نياز ميادين را با قيمت دولتي تأمين كند اما اين مسئولان سه روز بعد از جلسه در تاريخ ۱۱ مرداد ماه مجوز واردات از سوي هيئت وزيران صادرشد. روز گذشته كاهش تعرفه واردات تخممرغ از۳۰ به ۵ درصد تصویب شد و معاون وزیر جهاد کشاورزی صدور مجوز واردات تخممرغ را برای کمک به تولیدکنندگان و مصرفکنندگان اعلام کرد.
بر اساس مصوبه هيئت دولت، حقوق ورودي تخممرغ خوراكي با مجوز واردات تا پايان فصل پاييز تعيين شد. بر اين اساس مهلت ثبت سفارش تخممرغ تا پايان آبان ماه سال جاري 5درصد تعيين شده است. حداكثر مهلت ترخيص اين ماده خوراكي نيز تا پايان آذر ماه در نظر گرفته شده است. همچنين در اين مصوبه آمده است، با توجه به مابهالتفاوت محموله تخممرغهاي خوراكي وارداتي با تعرفه 5درصد، توزيع آن زير نظر كار گروه تنظيم بازار خواهد بود. رئيس هيئت مديره اتحاديه مرغ تخمگذار استان تهران اظهار ميدارد: كمبود توليد توجيه درستي براي صدور مجوز واردات نيست، ما خوشحال بوديم وزير جهاد كشاورزي از منافع توليدكنندگان دفاع ميكند و اجازه واردات را صادر نميكند اما دركمال ناباوري سه روز بعد از توافق براي تأمين تخممرغ، از هيئت دولت خبر رسيد كه تعرفهها ۲۵ درصد كاهش يافته است.
اگر قرار باشد به محض كاهش توليد و عرضه، فرمان واردات صادر شود؛ پس توليدكنندگان با چه اميدي ميتوانند توليدشان را ادامه دهند و زيانشان را جبران كنند.
نبيپور با اشاره به اينكه واردات تخممرغ ممكن است بيماريهايي را به كشور منتقل كند، ميافزايد: آقايان مجوز واردات را صادركردند اما از كجا ميخواهند وارد كنند كه به صرفه و اقتصادي باشد. سال 90-89 از تركيه وارد شد اما به دليل آلودگي مورد استقبال قرار نگرفت و بسياري مرجوع شد. در شرايط فعلي مرغهاي تركيه نيز دچار بيماري شدند و واردات از اين كشور منطقي نيست. شايد واردات از اوكراين صورت گيرد كه قيمت آن باز هم به ۵ هزار تومان ميرسد كه نه ارزان است نه اقتصادي.
منبع: روزنامه جوان