به گزارش دیار عالمان به نقل از حیا؛ رهبر معظم انقلاب در ۱۶ خرداد سال جاری در بخشی از بیانات خود در جمع نمایندگان دهمین دوره مجلس شورای اسلامی به مسئله فرهنگ اشاره و فرمودند:«در مسئله فرهنگ، بنده احساس یک ولنگاری می‌کنم؛ در دستگاه‌های فرهنگی- اعم از دستگاه‌های دولتی و غیردولتی- یک نوع ولنگاری و بی‌اهتمامی در امر فرهنگ وجود دارد؛ چه در تولید کالای فرهنگیِ مفید که کوتاهی می‌کنیم، چه در جلوگیری از تولید کالای فرهنگی مضر که کوتاهی می‌کنیم…»
در همین برهه زمانی بر آن شدیم تا به این مسئله یعنی مسئله فرهنگ اهتمام بیشتری ورزیده و در اولین قدم به سراغ دکتر فرشته روح افزا، معاون فرهنگی اجتماعی زنان در شورای عالی انقلاب فرهنگی برویم تا منظور معظم له در رابطه با ولنگاری فرهنگی را جویا شده و در صدد راه چاره برآییم چرا که اگر در این حوزه باز هم بی دقتی کرده و عرصه را رها کنیم باید منتظر عواقب جبران ناپذیری برای آینده ایران اسلامی بمانیم.
* حیا: مفهوم ولنگاری فرهنگی چیست و چرا رهبر معظم انقلاب با چنین لحنی از این عبارت استفاده کردند؟
رهبر معظم انقلاب بارها در رابطه با مسائل فرهنگی تذکر داده اند و این اولین بار نیست؛ ایشان در بسیاری از زمان ها حتی به صورت مصداقی نسبت به مسائل فرهنگی تذکر داده اند به عنوان مثال از اردوهای دانشجویی و یا کنسرت هایی که در دانشگاه ها برگزار می شود، ایراد گرفتند.
مسلما کشوری که اسلامی است چنین کارهایی در آن معنا و مفهمومی ندارد و در جامعه ما پرداختن به این امور غیر شرع، غیرعرف و غیر قانون است هر چند ممکن است در کشورهای دیگر انجام این امور با هیچکدام از عرف، شرع یا قانون آن ها مغایرت نداشته باشد اما در کشور ما مغایرت همه جانبه دارد.
اما ولنگاری فرهنگی در حقیقت به این معنی است که هر کس خود را متولی و تصمیم گیرنده در حوزه فرهنگ می داند و برای خود نسخه ای می پیچد؛ به عنوان مثال جامعه هنری به خود حق می دهد هر کاری را که می پسندد در حوزه هنر و فرهنگ انجام دهد.
همین چند روز پیش بود که فیلمی افتضاح با محتوایی بسیار نامناسب که اصلا با موازین شرعی و عرفی جامعه ما جور در نمی آید، جایزه بین الملی می گیرد در حالی که باید پرسید اصلا مگر آن ها که هستند که بخواهند به فیلم های ما جایزه بدهند؟! جدای از آن جایزه ای که دریافت شد، می توان گفت لباس و آرایشی که ترانه علیدوستی در آن جشنواره داشت جلوه کامل بی حجابی است؛ او حتی نماد فمینیست را هم روی دست خود نشان داد در حالی که تعریف او از فمینیست اشتباه است و این عمل او معلوم کرد که انسان کاملا ناآگاه و بی سوادی راجع به مسئله فمینیست است؛ مثلا فمینیست ها در خصوص سقط جنین به زن حق می دهند که این کار را انجام دهد و معتقدند زن در این زمینه آزاد است در حالی که باید پرسید اگر زن حق دارد بچه را بکشد، پس حق بچه را چه کسی باید بپردازد؟ آن جنین هم یک انسان است و یک زن به خاطر خوشگذارانی خود حاضر می شود او را بکشد.
در بحث هایی که دولتی ها و معاونت امور بانوان در آن دخیل است شاهد ولنگاری فرهنگی هستیم؛ مثلا بحث عقیم سازی زنان کارتن خواب یک بحث فرهنگی است در حالی که باید از این مسئولین پرسیده که چرا باید زنان معتاد عقیم شوند تا هر کس بخواهد از ان ها سوء استفاده کند؟ اصلا کسی حق ندارد اینجور حرف ها را بزند؛ طرح این موضوع غیر از ولنگاری فرهنگی چه چیزی می تواند باشد؟!
یا در موردی دیگر معاونت امور بانوان ریاست جمهوری مطرح می کند که باید مدل خانواده را از فنلاند گرفت؛ آیا این سخن جز ولنگاری فرهنگی است؟ باید بدانیم که فنلاند کشوری است که بالاترین آمار طلاق در جهان را دارا است.
یا سماجت بر سر حضور زنان در ورزشگاه ها و حتی مواردی که راجع به مد و لباس است همه و همه نشان از ولنگاری فرهنگی در جامعه دارد.
مورد دیگر همان توهینی است که شادی صدر به همه شیعیان دنیا بلکه به انسانیت و حق می کند؛ چطور می توان پذیرفت انسانی به این مفتضحی دستور بدهد و برخی در کشور اجرا کنند؟!
از دیگر مواردی که می توان به عنوان ولنگاری فرهنگی از آن ها نام برد، مصادیق موجود در دانشگاه ها است؛ همین چند روز پیش به من خبر رسید که استادی در یک دانشگاه اردویی مختلط برای دختران و پسران دانشجو برگزار کرده و همه این دانشجویان را در یک آپارتمان خوابانده در حالی که بین آن ها فقط یک مبل حائل بوده است؛ چه ضرورتی دارد این اردوها برگزار شود؟! چقدر برگزاری چنین اردوهایی هجمه فرهنگی به دنبال دارد؟! انگار همه مشکلات ما در نداشتن چنین اردوهایی است؟!
چه ضرورتی دارد که کنسرت ها در دانشگاه ها برگزار شوند؟! انگار هیچ کجا تالار برای برگزاری کنسرت وجود ندارد! دانشگاه جای علم ورزی و فرهنگ است و نباید با برگزاری چنین برنامه هایی از علم ورزی و فرهنگ فاصله بگیرد.
اگر سری به مجلات و روزنامه ها و کارهای هنری بزنیم چه می بینیم؟ کجا برای انسان و اندیشه و فکر ارزش قائلند؟ در مجلات دائما تبلیغ عمل کردن بینی و کوچک کردن معده و لیزر کن پوست و چشم و … مشاهده می کنیم. عمده مطالب نشریات به این موارد اختصاص یافته است؛ این بدان معنی است که زنان یک جنس دست دومی هستند که باید انقدر ظاهرشان حفظ شود تا مورد پسند قرار گیرند!
داستان های امروزی فقط به روابط بین زن و مرد می پردازند؛ انگار ما هیچ مشکل دیگری جز برقراری ارتباط بین زن و مرد نداریم!
برنامه کودک تلویزیونمان فقط رقص و آواز شده است؛ آیا بچه های ما نباید غیر از رقص چیز دیگری یاد بگیرند؟ این جدای از بحث مهدکودک ها و آموزش و پرورش و آموزش عالی است، که چه کارهای فرهنگی انجام می دهند!
در بحث تغذیه ولنگاری فرهنگی مشهود است؛ مردم نمی دانند چه می خوردند! حلال است یا حرام؛ نگوییم تغذیه چه تاثیری در فرهنگ دارد بلکه باید بدانیم لقمه حلال و یا حرام در فرهنگ تاثیر مستقیم دارد.
متاسفانه ما در خیلی جاها ولنگاری فرهنگی داریم، در مجلات، در روزنامه ها، در فیلم های خانگی، در محیط های تفریحی، در رستوران ها، در پارک ها، در رعایت مسائل شرعی، در قلیان کشیدن، در عفاف و حجاب و پوشش، در مد و لباس و حتی در سطح زندگی مانند وسایل منزل این ولنگاری مشهود است.
مسئولان پهنای باند موبایل و اینترنت را افزایش می دهند تا دانلود مطالب علمی راحت باشد، آیا الان بچه های ما واقعا به دنبال مطالب علمی هستند؟ آیا بهتر نبود پهنای باند را برای دانشجویان و اساتیدی که قصد پژوهش دارند افزایش می دادند؟ آیا بهتر نبود پهنای باند را برای کسانی زیاد می کردند که از این امکانات سوء استفاده نمی کنند؟
دستگاه های متولی فرهنگی به جز برگزاری جلسات قرآن کریم کدامیک کار فرهنگی انجام می دهند؟
من به نوبه خود واقعا ولنگاری فرهنگی می بینم. در کشور جمهوری اسلامی که هنوز در خیابان های آن شهید تشییع می شود و امروز شاهد تشییع مدافعان حرم هستیم و هنوز بچه های خردسال و حتی شیرخواره برای دفاع از حرم پدرانشان را از دست می دهند.
* حیا: در ماه مبارک رمضان به سر می بریم؛ ولنگاری های فرهنگی مشهود در این ماه چیست و چه راهکاری برای رفع آن ها وجود دارد؟
این روزها شاهدیم که در مسئله افطاری و حضور در مساجد شور خدایی شدن زیادی وجود دارد اما از سویی دارد برخی این شور را به سمتی هدایت می کنند که مردم را از حق دور کنند.
در مورد مسئله فرهنگ مساجد و هیئات مذهبی باید قدم جدی بردارند؛ متاسفانه بنیان فرهنگی به گونه ای رقم خورده که در شب های قدر در خیابان ها شاهد ولنگاری فرهنگی هستیم؛ جدای از کسانی که این شب ها در بی خبری به سر می برند باید دید افرادی که در مراسم های شب قدر و احیا حاضر می شوند چگونه با خدا ارتباط برقرار می کنند؟
برای همه روحانیون و هیئات امنا پیشنهاد دارم که در شب های قدر به جاهای خیلی شلوغ سر بزنند و در خیابان ها زنان و مردان را جدا کنند؛ چون زن و مرد بیگانه یا نامحرم نمی توانند در کنار هم مناجات صحیحی داشته باشند؛ برخی خانم ها حجاب خود را رعایت نکرده و در خیابان مشغول مناجات می شوند، این خانم ها هم باید برای چنین مراسماتی بیایند و خداوند هم حتما جواب آن ها را می دهد اما باید محیط به گونه ای باشد که اختلاط زن و مرد مدیریت شود.
در بحث موسیقی جدای از سایر ولنگاری ها، این روزها شاهدیم که جدای از مشکلات اقتصادی و فرهنگی موجود در کشور؛ همه بحث سر این شده که صدای ربنای فلان شخص که به خارج از کشور پناهنده شده پخش شود در حالی که باید توجه کرد که شنیدن صدای ربنای فلان شخص مهم نیست؛ اصل این است که با رب اشنا شویم؛ این یعنی فرهنگ. مگر ما به واسطه افراد یا صوت آن ها به خدا پناه می بریم؟ این شرک است که اگر صدای کسی قشنگ بود با آن صدا به خدا بچسبیم!
در بحث های شبکه های اجتماعی گاهی به مطالبی از جانب روحانیون برمی خوریم که شرک مطلق است؛ ما نباید به افراد وابستگی داشته باشیم و باید باورهای غلط را اصلاح کنیم که بعضا حرام و گناه هستند و یکی از نمونه های آن دعا گرفتن از فلان شخص است.
در همین ماه رمضان، برخی برای خودشان و دیگران فتوا می دهند که اگر این مشکل را داری و نمی توانی روزه بگیری آن را بخور! همه شده اند حجت الاسلام و صاحب فتوا در حالی که خط قرآن مشخص است.
* حیا: شورای عالی انقلاب فرهنگی برای این پیام رهبر انقلاب چه راهکاری می تواند داشته باشد؟
حقیقتا رهبر معظم انقلاب این بار از این کلمه تند استفاده کردند تا بلکه به بعضی ها بر بخورد. شورای عالی انقلاب فرهنگی باید از این پیام آقا دق کند؛ چون متولی فرهنگ کشور است. انقلاب فرهنگی زیر پوشش این شورا است. وقتی آقا چنین حرف هایی می زنند ما باید بمیریم؛ باید از خود بپرسیم در این مدت برای مردم چه کردیم که امامشان چنین پیامی را می دهند و بدانیم در قیامت برابر این پیام مواخذه می شویم.
من در این زمینه چیزی ندارم که بگویم اما باید تلاش کرد؛ جاهایی که انحراف وجود دارد را اصلاح کنیم.
* حیا: سهم زنان در داشتن فرهنگ صحیح یا ولنگاری فرهنگی چقدر است؟
به فرموده خداوند در قرآن کریم؛ سهم زنان در فرهنگ صد در صد است؛ ضرب الله قرآن برای کل مومنین آسیه و مریم و برای کل کافرین زن حضرت نوح و زن حضرت لوط هستند و در این موارد از هیچ مردی نام برده نشده است چرا که قرآن بر نقش تربیتی زن تاکید دارد و زن را متولی و الگویی برای مومنین و کافرین دانسته است؛ ۵۰ درصد این سهم به خود زنان بر می گردد و ۵۰ درصد دیگری به آن کسانی که زنان تربیت می کنند بر می گردد که از جمله فرزندان و همسران زنان هستند.
هدایت فرهنگی جامعه به دست زنان است؛ امام خمینی (ره) در همین زمینه می فرمایند که زن انسان ساز است و قرآن نیز انسان ساز است.
اگر بگویند گفتن چنین سخنانی تبرئه مردان و جناح سازی و کوبیدن زنان و .. است اینطور نیست؛ اگر زنی بگوید من توان تربیت ندارم باید گفت او در زنیّت خود ناتوان است؛ چون این پتانسیل را خداوند به او داده تا تربیت کند؛ ام یا مادر یعنی ریشه و بن و خداوند به زنان ذکاوت تربیتی عطا کرده تا از این ابزار در خانواده استفاده کند و به او محبت کردن را آموخته است.
ایجاد تعادل در خانواده و جامعه به دست زن است؛ اگر زنان در جامعه پاک شوند جامعه پاک می شود.
مادر در سطحی ترین آسیب اجتماعی یعنی اعتیاد مقصر است چرا که اگر می توانست درست هدایت کند بچه معتاد نمی شد.
در سینما و تئاتر ابتذال به زن بر می گردد؛ در عکس های روی جلد مجلات کمتر دیده می شود که عکس یک مرد چاپ شود و همیشه عکس یک دختر کوچک آرایش کرده و یا خانم های هنرپیشه برای داشتن جاذبه خودنمایی می کند.
* حیا: کدام دستگاه ها بیشترین تقصیر را در داشتن چنین ولنگاری هایی در جامعه دارند؟
یک سوال مطرح می شود که چه دستگاه و چه کسی نباید متولی فرهنگ باشد؟ دولت که باید با همه توان به میدان بیاید؛ مجلس هم باید با همه قوا در این راه قدم بردارد.
وزارت آموزش و پرورش ، وزارت فرهنگ و ارشاد؛ وزارت علوم، بهزیستی، وزارت کار، شهرداری ها و … همه و همه متولی فرهنگ در جامعه هستند و فرهنگ متعلق به قشر و جایگاه خاصی نیست. سند مهندسی فرهنگی که در شورای عالی انقلاب فرهنگی نوشته شده و به تصویب رسیده است برای همه ارگان ها دیده شده است و همه جا با فرهنگ عجین هستند. نمایشگاه، صدا و سیما، انتشارات و حتی صنعت و … هم متولی فرهنگ می باشند. وقتی عده ای در عسلویه کار می کنند و با بحران خانواده روبرو می شوند باید برای آن ها کار فرهنگی کرد.
فرهنگ در همه جا نیاز است و همه باید بحث فرهنگی را تقویت کنند اما برخی دستگاه ها بیشتر باید در این زمینه تلاش کنند؛ از جمله وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، صدا وسیما، وزارت علوم، آموزش و پروش، فرهنگسراهای شهرداری ها، سینما، تئاتر، مجلس و خود شورای عالی انقلاب فرهنگی و باید نظارت ها دقیق تر باشد و این ارگان ها در بحث فرهنگ باید مو را از ماست بکشند.
* حیا: و سخن پایانی شما؟
طرح موضوع ولنگاری فرهنگی هشدار بزرگی است که رهبر معظم انقلاب بیان کردند؛ مقام معظم رهبری در این مدت اخیر ابتدا اعلام جهاد کرده و فرموده اند که باید خرمشهرها را فتح کنید و سپس بحث فرهنگی را مطرح می کنند و این نشان می دهد که جهاد فرهنگی یکی از مصادیق جهاد اکبر است.
امروز شاهدیم که آمار طلاق روز به روز بالا می رود و از طرفی سن ازدواج نیز بالا رفته است؛ در بحث فرزند آوری مسئله داریم که باید در این زمینه ها با دقت وارد شویم. به ویژه در ماه رمضان پیشنهاد دارم؛ حالا که نفس ها پاک می شوند، به مردم تذکر داده شود و یک بیداری فرهنگی ایجاد کنیم.
هیچکس نمی تواند ادعا کند که نمی تواند در این زمینه کار کند؛ تنها می توانم بگویم که هر کس کار نکند در برابر خون شهدا کم گذاشته است.
