به گزارش گلپانا به نقل از تابناک: روزنامه «دیلی تایمز» در مطلبی به بررسی مواضع پاکستان در قبال ائتلاف ضد یمنی تحت رهبری عربستان پرداخته و ضمن اشاره به «دکترین سلمان» طرحی را مورد بررسی قرار داده که بر اساس آن، سعودی ها قصد دارند پاکستان و نیز دیگر کشورهای مسلمان سنی را به محور مورد نظر خود هدایت نمایند.
این روزنامه معتقد است تغییر و تحولات صورت گرفته در هیئت حاکمه عربستان سعودی که مهمترین نمود آن، انتصاب برادرزاده و پسر ملک سلمان به عنوان ولیعهد و جانشین ولیعهد این کشور بود، خبر بدی برای پاکستان محسوب می شود؛ زیرا این تحولات به جز تحکیم جناح «سدیری» در قدرت، به معنای تداوم «دکترین سلمان» نیز در نظر گرفته می شود.
بر اساس این دکترین، عربستان سعودی قصد دارد وابستگی خود به چتر حمایتی ایالات متحده را کنار گذاشته و به سوی سیاستی حرکت کند که انور قرقاش، وزیر مشاور در امور خارجه امارات درباره آن می گوید: «کشورهای غیر عربی مسئولیت امنیت اعراب را بر عهده ندارند». این در حالی است که رابرت گیتس، وزیر دفاع پیشین آمریکا به طعنه درباره سیاست های عربستان گفته بود سعودی ها «تا وقتی آخرین آمریکایی زنده است با ایرانی ها مبارزه می کنند»!
دیلی تایمز در ادامه اشاره می کند که روز 31 آوریل، حمله حوثی های یمن به داخل مرز عربستان سبب کشته شدن سه سرباز سعودی در استان «نجران» شد. این واقعه، پاکستان را در شرایط تصمیم گیری قرار داده؛ زیرا نواز شریف، نخست وزیر پاکستان اعلام کرده بود که با هرگونه تجاوز به عربستان سعودی، به شدت و قاطعانه برخورد خواهد کرد. اکنون که این امر اتفاق افتاده، وی دیگر قادر نخواهد بود بی تفاوت باقی بماند.
اکنون این موضوع مشخص شده که جنگ یمن، بخشی از یک تغییر راهبردی گسترده تر از سوی سعودی ها است. در شرایطی که دولت اوباما قصد دارد حضور خود را در خاورمیانه کاهش داده و نیز به عادی سازی روابط با ایران بپردازد، ملک سلمان احساس خطر می کند. سناتور جان مک کین درباره دکترین سلمان می گوید این راهبرد نشانگر آن است که کشورهای عربی دیگر به آمریکا اعتماد ندارند و می خواهند از طریق اتحاد با یکدیگر، امنیتشان را تأمین کنند. جنگ یمن، نخستین نمونه از اصول این دکترین جدید بود.
باید اشاره کرد که در این دکترین جدید، محور بحث، تقابل با ایران است. در این میان، به اعتقاد تحلیلگر دیلی تایمز، قرار است پاکستان نقش «نیزه سلمان» را بازی کند و اینکه آیا اسلام آباد چنین نقشی را بپذیرد یا خیر به نواز شریف بستگی دارد. این در حالی است که موضع ارتش نیز هنوز مشخص نیست. چندی پیش، وزیر امور مذهبی عربستان گفته بود که کشورش انتظار موضعی بهتر را از جانب پاکستان دارد.
اما در این میان، عربستان قصد دارد از ابزار مذهب برای همراه کردن پاکستان با خود استفاده کند. ملک سلمان می داند که پاکستان یک دولت ایدئولوژیک است که بنای خود را بر اساس اسلام تفسیر می کند. بر این اساس، اگر قرار باشد مردم خسته از جنگ پاکستان بخواهند ایفای نقش دولتشان در جنگ یمن را بپذیرند، توجیه آن باید چیزی بیش از دفاع از یک متحد باشد.
به همین جهت، شیخ خالد الغامدی، امام جماعت کعبه اخیراً به پاکستان سفر کرد تا احساسات اکثریت سنی این کشور را به نفع عربستان تحریک کند. گفتنی است که در داخل عربستان نیز 60 درصد از جمعیت کشور زیر 25 سال سن داشته و تاکنون دستکم 2000 تن از آن ها به داعش پیوسته اند. ملک سلمان قصد دارد از طریق معرفی جنگ یمن به عنوان یک منازعه شیعه- سنی، هم دیگر کشورهای سنی مذهب را با خود همراه کرده و هم این جمعیت جوان افراطی را به سمت مورد نظر خود هدایت نماید.
ابزار دیگری که عربستان برای همراه کردن پاکستان با خود از آن استفاده می کند، وعده کمک های مالی است. چین به عنوان متحد راهبردی پاکستان از حمایت بی قید و شرط از این کشور خودداری می کند و کمک های آمریکا نیز همواره با بحث و اما و اگرهای فراوانی همراه است. اما عربستان در سال 2014 مبلغ 1.5 میلیارد دلار را به عنوان «هدیه» در اختیار اسلام آباد قرار داد.
اما همه این ها در شرایطی است که پیوندهای پاکستان با ایران، در نظر گرفتن ملاحظاتی را در سیاست های این کشور ضروری ساخته است. بحث خط لوله گازی ایران به پاکستان همچنان در جریان است که نقش مهمی در تأمین نیازهای انرژی پاکستان خواهد داشت. بنابراین، در شرایط کنونی اتخاذ هرگونه موضع ضدایرانی از نظر اقتصادی به ضرر پاکستان خواهد بود.
افزون بر این، فعالان جامعه مدنی پاکستان به طور فزاینده ای نسبت به فعالیت بنیادهای مذهبی عربستان در کشور خود حساسیت نشان داده و این فعالیت ها را سبب دامن زدن به تروریسم و فرقه گرایی می دانند.
به این ترتیب، آن گونه که از مطلب دیلی تایمز مشخص است، عربستان سعودی قصد دارد با استفاده از دو اهرم دامن زدن به احساسات مذهبی مردم کشورهای دارای اکثریت سنی و نیز کمک مالی به دولت های این کشورها، دکترین جدید خود را به شکل بهتری پیاده کرده و حداکثر متحدان ممکن را در راستای پیگیری منافع منطقه ای خود با خویش همراه سازد.
در این زمینه باید اشاره کرد که تلاش های عربستان سعودی تنها به پاکستان محدود نمانده و اقدام روز گذشته دولت مالزی در اعلام رسمی پیوستن به ائتلاف ضد یمن، نمونه دیگری از این موضوع به شمار می رود. روز گذشته اعلام شد که یگانی از نیروهای نظامی مالزی برای پیوستن به ائتلاف ضمن به رهبری عربستان سعودی، وارد ریاض شده اند. این امر نشانگر آن است که سلمان و دیگر مقامات سعودی، در حال حاضر تمرکز اصلی خود را بر همراه کردن کشورهای مسلمان سنی مذهب با خود علیه ایران قرار داده اند.
