رسول اکرم (ص) با مهربانی و عطوفت توانست مردم را بر مدار توحید گرد آورد. در سوره آل عمران آیه 159 می خوانیم که این پیام الهی به آن حضرت بود: لو کنت فرضا غلیظ القلب لانفرضوا منهولک. اگر تندخو و سنگدل بودی، بی تردید از پیرامونت پراکنده می شدند.
علی ابن ابیطالب (ع) که با پیامبر اسلام انسی دیرینه داشت، در توصیف مهرورزی و نرم خویی آن حضرت فرمود: نرم خوترین و بزرگوارترین مردم در معاشرت رسول خدا بود. رسول اکرم پیوسته مردم مسلمان را به مهرورزی دعوت می کرد و حتی فرمود: من لا یرحم الناس لا یرحمه الله. هرکس نسبت به مردم رحمت و مهربانی نداشته باشد، مورد رحمت خدا واقع نمی شود.بارها از من پرسیده اند که در میان ده ها مقاله و کتابی که درباره مهرورزی و محبت پیامبر اکرم خوانده ای، کدامیک بیش از همه توجه شما را جلب کرد و من در پاسخ گفتم که مقاله ارزنده مرحوم سید ابوالفضل مجتهد زنجانی در کتاب خاتم پیامبران بیش از دیگر مقالات توجه مرا جلب کرد.
مرحوم زنجانی در آن مقاله از مهرورزی و محبت رسول اکرم چنین نوشته بود:«در میان جمع بشاش و گشاده رو بود، هرگز به روی کسی خیره نگاه نمی کرد. در سلام کردن به همه حتی بردگان و کودکان پیشدستی می کرد. اغلب دو زانو می نشست و پای خود را جلوی هیچ کس دراز نمی کرد. سخن همنشین خود را قطع نمی کرد و با او به گونه ای رفتار می نمود که او تصور می کرد هیچ کس نزد رسول خدا از او گرامی تر نیست. بیش از حد لزوم سخن نمی گفت. آرام و شمرده سخن می گفت و هیچ گاه زبانش را به دشنام و ناسزا آلوده نمی ساخت. در حیا و شرم حضورش بی مانند بود. هرگاه از رفتار کسی آزرده می گشت ناراحتی در سیمایش نمایان می شد ولی کلمه ای گله و اعتراض بر زبان نمی آورد. از بیماران عیادت می کرد و در تشییع جنازه ها حضور می یافت. جز در مقام دادخواهی اجازه نمی داد کسی در حضور او و علیه دیگری سخن بگوید، یا به کسی دشنام بدهد یا سعایت کند.»
رسول اکرم (ص) بارها فرمود: «مقصود از انسان های مهربان فقط کسانی نیستند که با خودشان و خانواده شان مهربانند و عطوفت دارند، بلکه مقصود کسانی هستند که همه انسان ها را دوست دارند». تاکید فراوان رسول اکرم درباره حقوق اقلیت ها و پیروان ادیان دیگر نشانه ای از وسعت نظر و رحم و مروت او به همه انسان ها بود.
