به گزارش پایگاه تحلیلی خبری گلپانا شهرستان گلپایگان؛سوانح هوایی به لطف تحریم‌های سی‌ساله آمریکا علیه این صنعت، هرروز در حال بیشتر شدن است.
هر زمان که یکی از هواپیماهای خطوط هوایی کشور سقوط می‌کند، صحبت‌ها بر سر ضرورت استعفای مسئولان و یا عذرخواهی آن‌ها از مردم نیز آغاز می‌شود اما ریشه‌یابی این حوادث نشان می‌دهد تنها کسانی که باید از مردم ایران عذرخواهی کند، مسئولان و مقامات مختلف آمریکا هستند که باوجود مشاهده وضعیت خطوط هوایی و هواپیماهای ایرانی و همچنین حوادث پیش‌آمده طی سال‌های گذشته از مردم ایران عذرخواهی کرده و یا اینکه به جرم تلاش غیرمستقیم برای کشتن انسان‌های بی‌گناه محاکمه شوند.
با این‌حال این روزها چندان هم نمی‌توان به آمریکایی‌ها اعتراض کرد. رسانه‌های اپوزیسیون سانحه پیش‌آمده برای هواپیمای آنتونوف ۱۴۰ را به بهانه‌ای تبدیل کرده‌اند که بیان کنند بهتر است ایران با آمریکا کنار آمده و هر طور شده تلاش کند تحریم‌ها علیه صنعت هوایی کشور برداشته شود. آن‌ها این‌گونه بیان کرده‌اند که تا مادامی‌که ایران بخواهد به‌حق خود در غنی‌سازی هسته‌ای باور داشته باشد، نمی‌تواند به شریک آمریکا و هم‌پیمان او تبدیل شود و بهتر است برای حفظ جان انسان‌های بی‌گناه هم که شده مسئولان جمهوری اسلامی به خواسته‌های آمریکا در مسئله هسته‌ای و سایر مسائل نظامی و امنیتی تن دردهد!
گذشته از این مواضع ذلیلانه می‌توان نگاه دیگری هم به ماجرای دوستی با آمریکا داشت که البته ممکن است زیاد هم موردعلاقه دولت و شخص رییس‌جمهور نباشد اما درهرصورت حقیقتی است که باید در نظر گرفته شود. ایران در توافق ژنو و اولین گام همکاری با آمریکا در ماجرای هسته‌ای، به شرطی تعدادی از فعالیت‌های هسته‌ای خود را تعلیق کرده و دست از غنی‌سازی ۲۰ درصد و گسترش فعالیت‌های هسته‌ای برداشت که برخی از تحریم‌ها در صنعت هوایی کشور برداشته شود. ایالات‌متحده در این توافقنامه تعهد داده است که زمینه لازم برای ارسال قطعات لوازم‌یدکی هواپیماهای مسافربری را برای ایران فراهم کند.
در همین راستا نمایندگان شرکت‌های جنرال موتورز و بوئینگ راهی ایران شدند تا بلکه فرجی در امر صنعت هوایی کشور حاصل شود. بااین‌حال نگاهی به قراردادهای بسته‌شده در این زمینه و تفاهم‌نامه‌های صورت گرفته میان شرکت دولتی هواپیمایی ملی ایران (هما) با شرکت بوئینگ نشان می‌دهد عملاً چیزی که در طی توافق ژنو برای صنعت هوایی کشور به‌دست‌آمده تعدادی دفترچه راهنمای پرواز است!
این نخستین بار از زمان وضع تحریم‌های امریکا در سال ۱۳۵۷ است که این شرکت آمریکایی وارد مبادلات تجاری با یک شرکت طرف ایرانی می‌شود. طبق گزارش خبرگزاری فرانسه، یک سند حقوقی نشان می‌دهد بوئینگ اقدام به تأمین کالاها و خدمات مربوط به «امنیت پرواز» برای شرکت ایران ایر که شرکت هوایی «حامل پرچم» ایران تلقی می‌شود، خواهد کرد.
این سند خاطرنشان می‌کند که مطابق توافق‌های حاصل‌شده در سه‌ماهه دوم سال جاری، شرکت بوئینگ مطابق با پیشنهاد‌هایی که به مشتریان خود درزمینه‌هایی نظیر تعویض هواپیما، جایگزینی قطعات یا بازرسی هواپیما می‌دهد اقدام به تأمین قطعات یدکی هواپیما، دفترچه‌های راهنما و اطلاعات برای شرکت هوایی ایران ایر خواهد کرد. در پرونده جدید قیدشده که شرکت بوئینگ در توافقی جدید و پس از بحث‌های مرتبط با ایران ایر با فروش احتمالی برخی از قطعات و خدمات مربوط به امنیت پرواز ازجمله قطعات هواپیما، کتابچه‌های راهنما، نقشه‌ها و بولتن‌های خدماتی و نمودارها و داده‌های ناوبری، توافق کرده است. بوئینگ همچنین اعلام کرده رایزنی‌هایی هم با شرکت هواپیمایی «ایران ایر تور» ـ از شرکت‌های تابعه «ایران ایر» ـ درباره فروش احتمالی کالا و خدمات مشابه داشته است.
باوجود گذشت زمان ۶ ماهه توافق ژنو و همچنین گذشت در حدود ۱۰ روز از زمان ۴ ماهه تمدیدشده این قرارداد، هنوز هیچ قطعات و لوازم‌یدکی برای هواپیماهای ایرانی به کشورمان صادر نشده است. برخی از رسانه‌های خبری عنوان کرده‌اند بوئینگ برای ارسال این قطعات از ایران خواسته اجازه دهد نمایندگانش شخصاً وارد کارشده و خودشان اطلاعات پروازها و هواپیماها را به دست بیاورند تا بتواند کالای موردنیاز را به ایران بفروشد. این اقدام البته با مسایل مربوط به امنیت هوایی ایران به‌شدت در تضاد است.
درهرصورت خاطره این مسئله که زمانی آمریکا ایرباس ایرانی حامل مسافران را در آب‌های خلیج‌فارس مورد هدف قرارداد، از اذهان عموم مردم ایران پاک نمی‌شود. بااین‌حال هنوز مشخص نیست که اطلاعات مورد درخواست بوئینگ در خصوص هواپیماهایش در ایران شامل چه اطلاعات امنیتی‌ای خواهد شد.
مسئله مهم دیگر در این میان این است که آیا هواپیماهای فعلی ایران که در حد متوسط سنی بین ۳۰ تا ۳۵ سال به بالا رادارند، می‌توانند مورد تعمیر قرارگرفته و همچنان در صنعت هوایی کشور مورداستفاده قرار بگیرند؟ آمریکا که بارها خاطرنشان کرده در این توافق به‌اندازه کافی به ایران حسن نیت نشان داده است، امکان صادرات هواپیماهای بوئینگ به ایران و خرید هواپیماهای نو را همچنان با بن‌بست روبه‌رو ساخته است.
آخرین هواپیمای بوئینگ که به ایران تحویل داده شد یک بوئینگ ۱۰۰-۷۴۷ بود که به گفته وب‌سایت بوئینگ در اوت ۱۹۷۹ به ایران تحویل داده شد و حالا پس از سی‌وپنج سال این شرکت قرار است دفترچه‌های راهنمای مربوط به ایمنی پرواز را طی قرارداد هسته‌ای به ایران واگذار کند! این مسئله البته این روزها با حساسیت زیادی روبه‌رو است و هزینه انتقاد از توافق ژنو برای منتقدان بسیار بالاست چراکه رییس‌جمهور هرروز به بهانه‌ای رسانه‌های منتقد را می‌نوازد.
یک روز منتقدان به محتوای قرارداد ژنو بی‌سوادند و روز دیگر باید به جهنم بروند! مشخص نیست مردمی که از تحریم‌ها صدمه‌دیده و هرروز عزیزانشان را در میانه راه آسمان و زمین از دست می‌دهند، باید چه کسی را مقصر اصلی این حوادث بدانند.
