عليرضا رضاخواه
“پوتين:جان کري دروغگوست “، “اوباما: پوتين شاگرد تنبل آخر کلاس است”، ” مدودف: رفتار غرب در خاورميانه مثل يک گاو در چيني فروشي است”،”آمريکا: روسيه شوراي امنيت را به گروگان گرفته است”، “روسيه:حمله آمريکا به سوريه امنيت هسته اي منطقه را تهديد مي کند”، “پوتين اوباما را ازليست دوستانش در فيس بوک حذف کرد”، جملات فوق تنها چند نمونه از تيتر هاي جنجالي رسانه هاي خبري دنياست که به چالش رو به افزايش مسکو- واشنگتن اختصاص دارد. در همين حال روز گذشته نشست دو روزه سران بيست کشور پيشرفته جهان در سن پترزبورگ روسيه در حالي به پايان رسيد که سايه سنگين حمله نظامي آمريکا به دمشق ، بحران سوريه را از موضوعي حاشيه اي به متن اصلي نشست تبديل کرد. يارگيري و وزن کشي موافقان و مخالفان حمله به سوريه به گونه اي بود که نتيجه اجلاس را به مخاطره انداخت.
رويترز در گزارشي از نشست صبح روز اول اجلاس، پوتين را برنده راند اول معرفي کرد اين در حالي است که بي بي سي امتياز راند دوم در نشست بعد از ظهر را به اوباما داد. در جلسه هاي صبح رييس جمهوري روسيه حمايت همتايان خود از اقتصاد هاي نوظهور را در مخالفت با حمله به سوريه به دست آورد مخصوصا چين که رييس جمهورش صريحا گفت حمله به سوريه خطر افزايش شديد قيمت نفت را به همراه دارد. اما وقتي جلسه شب به پايان رسيد در مراسم شامي که به صرف خاويار و ماهي هاي درياي بالتيک برگزار شد ، رجب طيب اردوغان نخست وزير ترکيه سخنراني غرايي در حمايت از اوباما و لزوم تنبيه رژيم سوريه ايراد کرد. سران بريتانيا، فرانسه و کانادا هم همينطور. ظاهرا بيش از 2 دهه بعد از پايان جنگ سرد در برلين، بار ديگر شاهد شکل گيري ان در سن پترزبورگ هستيم. در کنار مسائلي چون سپر دفاع موشکي، گسترش ناتو به شرق و حقوق بشر، آن چه بيش از همه در سردي روابط مسکو و واشنگتن نقش داشته است بحران سوريه است. امري که باعث احياي دوباره ادبيات جنگ سرد در روابط ميان دو کشور شده است. ناوهاي دو کشور در درياي مديترانه صف کشيده اند، موشک هاي روسي قرار است امنيت دمشق را در مقابل بمب افکن هاي آمريکايي تامين کنند، پوتين هشدار داده است که اگر غربي‌ها فشار بياورند به روسيه اس 300 هم مي دهد. در اين جنگ سرد جديد، تا کنون هراندازه اوباما ناشيانه و مبتدي عمل کرده است، پوتين و تيمش آماده نشان داده اند.
نحوه رفتار اوباما در هدايت سياست خارجي آمريکا طي پنج سال گذشته در داخل و خارج از آن کشور از سوي مخالفان به دفعات مورد انتقاد قرار گرفته است. شايد عدم ثبات وي در تعريف هويت خود به عنوان دارنده جايزه صلح نوبل و عدم توفيق در تلفيق آن با مسئوليت هاي عهده دار بودن فرماندهي نيروهاي نظامي تنها ابر قدرت جهان، به جلب اين گونه انتقادات دامن زده است. اين در حالي است که مقاله منتشره از سوي پوتين در آستانه انتخابات رياست جمهوري، فرامين او در عرصه سياست خارجي و سخنان جنجالي وي در جمع سفراي روسيه در جهان و سخنان اخيرش در حمايت از سوريه همه و همه نشان مي دهد که مامور سابق ک گ ب تسلط بهتري بر ادبيات دوره جنگ سرد دارد.
به هرحال جنگ سرد جديد تازه در آغاز راه است و برخلاف جنگ قبلي که رويارويي دو قطب در 3 حوزه ايدئولوژيک ، اقتصادي و نظامي تعريف مي شد، شاخصه اصلي دوران جديد رويارويي نظامي است و نقطه عطف آن سوريه است. بايستي منتظر ماند و ديد آيا يک ويتنام ديگر اين بار در خاورميانه شکل خواهد گرفت؟
منبع: روزنامه خراسان
